Paslanmaz Çelik Borular Neden Kırmızı Pas Oluşturabilir?

Paslanmaz Çelik Boruların Neden Kırmızı Pas Oluşturabileceği

Paslanmaz çelik borularda kırmızı pas oluşumu yaygın bir sorundur, ancak bunun genellikle yüzey kirlenmesi veya lokal korozyon olduğu anlaşılmalıdır, tüm malzeme yapısının bir arızası değildir. Paslanmaz çelik, paslanmaya karşı bağışık olmasından değil, koruyucu pasif tabakası sayesinde "paslanmaz"dır.

İşte başlıca nedenler:

1. Yüzey Kirlenmesi (En Yaygın Neden)

Bu genellikle "serbest demir" kirlenmesi olarak adlandırılır.

• Mekanizma: Üretim, kesme, taşıma veya montaj sırasında, aletlerden, tel fırçalardan veya yakındaki taşlama işlemlerinden kaynaklanan küçük karbon çeliği parçacıkları paslanmaz çelik borunun yüzeyine gömülebilir veya bulaşabilir.

• Neden Paslanır: Bu karbon çeliği parçacıklarının koruyucu krom oksit tabakası yoktur. Nem ve oksijene maruz kaldıklarında hızla paslanır ve karakteristik kırmızı pas (Fe₂O₃) oluşur. Bu pas sadece yüzeydedir ve genellikle silinebilir, ancak alttaki paslanmaz çeliği lekeleyebilir.

2. Pasif Tabakaya Zarar

Paslanmaz çeliğin korozyon direnci, yüzeyinde oluşan ince, görünmez ve yapışkan bir krom oksit (Cr₂O₃) tabakasından gelir.

• Mekanizma: Mekanik hasar (örneğin, derin çizikler, aşınma), kaynak ısısı ("ısı rengi" oluşturma) veya kimyasal hasar bu tabakayı bozabilir.

• Neden Paslanır: Hasarlı alanın oksijene maruz kalarak yeniden pasivasyonuna (yani, oksit tabakasını yeniden oluşturmasına) izin verilmezse, alttaki demir savunmasız kalır ve korozyona uğramaya başlayabilir. Özellikle kaynak, kromun karbonla birleştiği, matristen tükendiği ve alanı daha az "paslanmaz" hale getirdiği bir bölge yaratabilir (duyarsızlaşma).

3. Agresif Kimyasallara Maruz Kalma (Klorürler)

• Mekanizma: Tuzda (deniz suyu, yol tuzu), bazı temizlik maddelerinde ve hatta musluk suyunda bulunan klorür iyonları son derece agresiftir. Pasif krom oksit tabakasını yerel olarak parçalayabilirler.

• Neden Paslanır: Bu, Çukurlaşma Korozyonu adı verilen şiddetli bir lokalize korozyon türüne yol açar. Küçük bir çukur oluşur ve bu çukur içinde ortam çok asidik hale gelir, pasif tabakanın yeniden oluşmasını engeller. Korozyon devam eder ve genellikle çukur açıklığının etrafında kırmızı pas oluşur.

4. Galvanik Korozyon

• Mekanizma: Paslanmaz çelik, bir elektrolit (su gibi) varlığında daha az "asil" bir metale (karbon çeliği, bakır veya alüminyum gibi) doğrudan bağlandığında, bir galvanik hücre oluşur.

• Neden Paslanır: Paslanmaz çelik katot ve diğer metal anot ise, anot fedakarlık yoluyla aşınacaktır. Ancak, durum tersine dönerse veya bağlantı pasif tabakanın bozulmasına neden olursa, paslanmaz çeliğin korozyonuna yol açabilir. Özellikle, aşınan karbon çeliği bağlantı parçalarından gelen pas, paslanmaz borunun üzerine yıkanabilir ve onu lekeleyebilir, bu da paslanmazın paslanıyor görünmesine neden olur.

5. Ortam İçin Yanlış Sınıf Seçimi

• Mekanizma: Birçok paslanmaz çelik sınıfı vardır. 304 gibi yaygın sınıflar, hafif ortamlarda iyi korozyon direnci sunar. Ancak, yüksek klorür veya asitlik içeren ortamlarda yeterli değildirler.

• Neden Paslanır: Sert bir ortamda (örneğin, kıyı bölgesi, bir kimyasal tesis) daha düşük dereceli bir paslanmaz çelik (örneğin, 304) kullanmak, pasif tabakasının bozulmasına ve ardından paslanmaya yol açacaktır. Bu gibi durumlarda, 316 (Molibden içeren) gibi daha dayanıklı bir sınıf gereklidir.

Özet Tablo

Nasıl Önlenir:

• Kirlenmeyi Önleyin: Paslanmaz çelik için özel, temiz aletler ve aşındırıcılar kullanın.

• Pasivasyon: İmalattan sonra, serbest demiri gidermek ve krom oksit tabakasını güçlendirmek için boruları bir asit (nitrik asit gibi) ile işleyin.

• Tuzlama ve Pasivasyon: Kaynak alanları için, ısı rengini gidermek ve pasif tabakayı geri kazandırmak için tuzlama macunu kullanın.

• Doğru Malzeme Seçimi: Uygun paslanmaz çelik sınıfını seçin (örneğin, deniz ortamları için 316).

• Galvanik Teması Önleyin: Farklı metallere bağlanırken yalıtım contaları veya bağlantı parçaları kullanın.